Η κοροϊδία των τραπεζών με τα επιτόκια

Αγορές, επιχειρήσεις και καταναλωτές αναμένουν εδώ και μήνες ένα σήμα από τις μεγάλες κεντρικές τράπεζες ότι η πολιτική των υψηλών επιτοκίων -την οποία έχουν υιοθετήσει με στόχο να δαμάσουν τον πληθωρισμό-, θα φτάσει στο τέλος της. Η ΕΚΤ έχει στείλει μήνυμα για πιθανή μείωση από το β’ εξάμηνο του έτους, ενώ η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (FED) από τις αρχές του χρόνου κλωτσάει συνεχώς το τενεκεδάκι παρακάτω, αφού ο πληθωρισμός στην άλλη όχθη του Ατλαντικού δεν λέει να υποχωρήσει, παρά τα υψηλά 22 ετών που βρίσκονται τα αμερικανικά επιτόκια.

Το ελληνικό παράδοξο

Σε αυτό το περιβάλλον, όπου οι δανειολήπτες παραμένουν σε απόγνωση καθώς αναμένουν εναγωνίως να δουν τις δόσεις των δανείων τους να μειώνονται, κι ενώ τα επιτόκια παραμένουν σταθερά, οι ελληνικές τράπεζες κατάφεραν να διευρύνουν κι άλλο την επιτοκιακή τους ψαλίδα. Κι αυτό, παρά τις παρεμβάσεις και τις πιέσεις από την κυβέρνηση.

Χρήζει προσοχής το γεγονός ότι τα προαναφερθέντα στοιχεία αφορούν τα μέσα σταθμισμένα επιτόκια, καθώς όπως φαίνεται και στον πίνακα το επιτόκιο στις νέες καταθέσεις ξεκινάει από 0,03% και φτάνει έως το 1,77% για τα νοικοκυριά, ενώ το επιτόκιο στα καταναλωτικά δάνεια φτάνει έως και το 15,18%.

Μεγάλη είναι η ψαλίδα όσον αφορά και τις υφιστάμενες καταθέσεις και τα υφιστάμενα δάνεια. Πάλι για τον Μάρτιο, το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο του συνόλου των υφιστάμενων καταθέσεων παρέμεινε αμετάβλητο στο 0,54%, ενώ το αντίστοιχο επιτόκιο των δανείων παρέμεινε σχεδόν αμετάβλητο στο 6,32%. Με άλλα λόγια, το περιθώριο επιτοκίου μεταξύ των υφιστάμενων καταθέσεων και δανείων παρέμεινε σχεδόν αμετάβλητο στο 5,78%.

Υψηλά τα κέρδη για τις τράπεζες- Έχασαν το τρένο οι καταθέτες

Σε αυτό το περιβάλλον των υψηλών επιτοκίων οι τέσσερις ελληνικές συστημικές τράπεζες ανακοίνωσαν για το 2023 κέρδη ύψους 3,6 δισ. ευρώ, ενώ εκτιμάται πως θα δώσουν στους μετόχους τους μέρισμα συνολικού ύψους 840 εκατ. ευρώ (η κάθε τράπεζα θα ακολουθήσει διαφορετική μερισματική πολιτική και θα διανείμει από 10% έως 30% επί των κερδών της του 2023).

Τη στιγμή λοιπόν που οι τράπεζες ανταμείβουν τους μετόχους τους για την εμπιστοσύνη και την υπομονή τους (οι μέτοχοι έχουν να δουν μέρισμα εδώ και 15 χρόνια), δεν συμβαίνει το ίδιο και με τους καταθέτες οι οποίοι έχουν χάσει πλέον την ευκαιρία τους. Κι αυτό γιατί κουνάνε το μαντίλι στην περίοδο των υψηλών επιτοκίων με… ανταμοιβή, για τη στήριξη και την εμπιστοσύνη τους προς τις τράπεζες, που ξεκινάει λίγο πάνω από το απόλυτο μηδέν.

Τα επιτόκια στις υπόλοιπες χώρες της Ευρωζώνης

Τι γίνεται όμως στις υπόλοιπες χώρες της ζώνης του ευρώ; Με βάση τα επίσημα στοιχεία, το μεσοσταθμικό επιτόκιο για νέα επιχειρηματικά δάνεια αυξήθηκε στην ευρωζώνη κατά 4 μονάδες βάσης τον Μάρτιο και διαμορφώθηκε, στο 5,18%, ενώ για νέα δάνεια προς νοικοκυριά για την αγορά κατοικίας το επιτόκιο μειώθηκε κατά 5 μονάδες βάσης, στο 3,80%.

Το μεσοσταθμικό επιτόκιο για νέες καταθέσεις επιχειρήσεων με συγκεκριμένη διάρκεια αυξήθηκε κατά 5 μονάδες βάσης τον Μάρτιο στο 3,68%, ενώ το μεσοσταθμικό επιτόκιο για καταθέσεις νοικοκυριών με συγκεκριμένη διάρκεια παρέμεινε αμετάβλητο στο 3,16% και για μια ημέρα στο 0,39%.

Σύγκριση όσον αφορά τα επιτόκια καταθέσεων, έκανε πρόσφατα και ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας. Στην έκθεση της ΤτΕ για το 2023, η οποία δημοσιοποιήθηκε τον Απρίλιο, μεταξύ άλλων ανέφερε πως: “δεδομένων των ικανοποιητικών συνθηκών ρευστότητας που αντιμετωπίζουν, τα πιστωτικά ιδρύματα σε μικρό μόνο βαθμό ενσωμάτωσαν τις αυξήσεις των επιτοκίων πολιτικής της ΕΚΤ στις καταθέσεις προθεσμίας. Το μεσοσταθμικό επιτόκιο στις καταθέσεις προθεσμίας νοικοκυριών και μη χρηματοπιστωτικών επιχειρήσεων διαμορφώθηκε κατά μέσο όρο σε 1,8% το 2023 (έναντι 0,2% το 2022). Σε σύγκριση με τη ζώνη του ευρώ, οι αυξήσεις των επιτοκίων προθεσμιακών καταθέσεων στην Ελλάδα ήταν πιο περιορισμένες. Ως αποτέλεσμα, για πρώτη φορά από το 2003, το επιτόκιο προθεσμιακών καταθέσεων στην Ελλάδα διαμορφώνεται, από τα μέσα του 2022, σε επίπεδο χαμηλότερο από το αντίστοιχο μέσο επιτόκιο της ζώνης του ευρώ.”