Ο υπερτουρισμός στα Ελληνικά νησιά

Ένα θέμα που που απασχολεί την επικαιρότητα τον τελευταίο καιρό είναι ο υπερτουρισμός στα Ελληνικά νησιά. Η συζήτηση αυτή άνοιξε ύστερα από μεγαλύτερες ή μικρότερες κινητοποιήσεις πολιτών στο εξωτερικό, αλλά και στο εσωτερικό, όπως για παράδειγμα στη Σαντορίνη, μετά την απαράδεκτη έκκληση για περιορισμό των μετακινήσεων των κατοίκων κατά την έλευση κρουαζιερόπλοιων, ώστε να κυκλοφορούν πιο άνετα οι τουρίστες!!!

Του Γιώργου Γεωργαλλίδη

Κατά την προσωπική μου άποψη, τα νησιά μας που αποτελούν δημοφιλή τουριστικό προορισμό, αντιμετωπίζουν το συγκεκριμένο πρόβλημα σε τεράστιο βαθμό. Η συνεχής αύξηση της τουριστικής ζήτησης ασκεί τεράστια πίεση στις τοπικές υποδομές, στις υπηρεσίες, στο φυσικό περιβάλλον και σε πόρους, όπως το νερό και η ενέργεια, προκαλώντας, παράλληλα, επιδείνωση στην ποιότητα ζωής των μόνιμων κατοίκων, αλλά και των ίδιων των τουριστών κατά τη διάρκεια της διαμονής τους. Ενδεικτικά αναφέρω την κάθε είδους ρύπανση (τεράστιος όγκος απορριμάτων, ηχορύπανση, κ.λ.π.) την υπερβολική κίνηση στους δρόμους που συνοδεύεται με αδυναμία εύρεσης χώρων στάθμευσης, αλλά και αύξηση των τροχαίων ατυχημάτων, τον υπερβολικό φόρτο στα επείγοντα περιστατικά του νοσοκομείου, τον ασφυκτικό συνωστισμό στις παραλίες και την παραβατική συμπεριφορά των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται σε αυτές. Παράλληλα, βλέπουμε δρόμους, πλατείες και πάρκα, ιδιαίτερα σε δήθεν «μη τουριστικές», περιοχές όλα υποβαθμισμένα ή παρατημένα.

Επιπλέον, η υπερβολική εξάρτηση από τον τουρισμό έχει οδηγήσει σε οικονομική «μονοκαλλιέργεια», καθιστώντας τις τοπικές κοινωνίες μας ευάλωτες σε διακυμάνσεις στη ζήτηση ή σε εξωγενείς κρίσεις, όπως η πανδημία.

Έτσι, ενώ τα τουριστικά έσοδα είναι σημαντικά για τις οικονομίες αυτών των νησιών, η ανεξέλεγκτη ανάπτυξη του τουρισμού θέτει σε κίνδυνο τόσο το φυσικό, αστικό και κοινωνικό περιβάλλον όσο και την τοπική κουλτούρα, οδηγώντας τελικά στην υποβάθμιση του ίδιου του τουριστικού προϊόντος.

Απαιτούνται, λοιπόν, προσεγγίσεις με όρους ισορροπίας, βιωσιμότητας και αϊφορίας από την τοπική αυτοδιοίκηση και ειδικά την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου.

1) Δημιουργία Σχεδίων Βιώσιμης Τουριστικής Ανάπτυξης: Η Περιφέρεια σε συνεργασία με την Κεντρική Κυβέρνηση, τους Δήμους και τις Τοπικές Κοινωνίες, αλλά και με Πανεπιστήμια, Επιμελητήρια, κ.λ.π., οφείλει να επιδιώξει την ανάπτυξη και την εφαρμογή ολοκληρωμένων σχεδίων βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης που να περιλαμβάνουν ρυθμίσεις για την τουριστική δραστηριότητα, τη διαχείριση των πόρων και την προστασία του περιβάλλοντος. Αυτά τα σχέδια θα πρέπει να στοχεύουν στη διατήρηση της ισορροπίας μεταξύ τουριστικής ανάπτυξης, ποιότητας ζωής και διατήρησης της τοπικής κουλτούρας και του φυσικού πλούτου.

2) Προώθηση Εναλλακτικών Μορφών Τουρισμού: Η Περιφέρεια, σε συνεργασία με τους δήμους, μπορεί να ενισχύσει την προβολή και ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού, όπως ο αγροτουρισμός, ο πολιτιστικός τουρισμός και ο οικοτουρισμός, κ.α. Η ανάπτυξη νέων, λιγότερο δημοφιλών προορισμών εντός της περιφέρειας θα βοηθήσει στη διασπορά των τουριστικών ροών και στην αποσυμφόρηση των υπερβολικά δημοφιλών νησιών.

3) Διαχείριση Τουριστικών Ροών μέσω Πολιτικών Ελέγχου και Επιμήκυνσης της Τουριστικής Περιόδου: Η τοπική αυτοδιοίκηση μπορεί να θεσπίσει περιορισμούς στον αριθμό των τουριστών που μπορούν να επισκεφθούν συγκεκριμένα νησιά ή τουριστικά σημεία κατά την υψηλή περίοδο, προωθώντας παράλληλα δράσεις και εκδηλώσεις που θα προσελκύσουν επισκέπτες και εκτός της καλοκαιρινής περιόδου, όπως φεστιβάλ, συνέδρια και αθλητικά γεγονότα. Με αυτόν τον τρόπο, θα μπορεί να περιοριστεί η συγκέντρωση δυσανάλογα μεγάλου αριθμού τουριστών κατά τους θερινούς μήνες.

4) Εκπαίδευση και Ευαισθητοποίηση: Η Περιφέρεια μπορεί να οργανώσει καμπάνιες ενημέρωσης και εκπαίδευσης για τους κατοίκους, τις επιχειρήσεις και τους τουρίστες, σχετικά με τις συνέπειες του υπερτουρισμού και τη σημασία της προστασίας του περιβάλλοντος. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσω συνεργασιών με σχολεία, τουριστικές επιχειρήσεις και ΜΚΟ, με στόχο την προώθηση μιας κουλτούρας βιωσιμότητας.

Βλέποντας την σοβαρότητα του προβλήματος και πιθανές λύσεις με τις οποίες η αυτοδιοίκηση θα μπορούσε να βοηθήσει στην επίλυση του, προκαλεί λύπη αλλά και θυμό η προκλητική στάση της Περιφερειακής Αρχής η οποία δεν βλέπει κανένα πρόβλημα, ενώ επιτίθεται προκλητικά σε όσους εκφράζουν διαφορετική άποψη. Κι όλα αυτά, ενώ πανηγυρίζει με προκλητική αφέλεια για γεγονότα όπως τα “χτυπήματα” στο google και τις αφίξεις ως απόλυτο αριθμό και χειροκροτεί τον κ. Αδ. Γεωργιάδη για το καταστροφικό του έργο.  Αλήθεια, έχετε πάει πρόσφατα στο νοσοκομείο ή σε κάποιο Κέντρο Υγείας; Συνάδει η κατάσταση σε αυτά με τις κορώνες περί «πρωτεύουσας του τουρισμού»; Αξίζει να ρίξετε μια πιο προσεκτική ματιά, πριν χειροκροτήσετε ξανά…

Γιώργος Γεωργαλλίδης

Μέλος περιφερειακής παράταξης «Νέα εποχή στο Ν. Αιγαίο»

Μέλος ΠΑΣΟΚ / Τομέα αγροτικής ανάπτυξης / Εκλεγμένος σύνεδρος