Πρόταση του ΕΒΕΔ αναθεώρησης πληθυσμιακού ορίου για την ένταξη επιχειρήσεων μικρών νησιών σε επιδοτούμενα αναπτυξιακά προγράμματα

Πρόταση αναθεώρησης πληθυσμιακού ορίου για την ένταξη επιχειρήσεων μικρών νησιών σε επιδοτούμενα αναπτυξιακά προγράμματα

Αξιότιμοι κύριοι Υπουργοί,

Αξιότιμε κ. Γενικέ

Το Επιμελητήριο Δωδεκανήσου, με γνώμονα τη δίκαιη και ισόρροπη ανάπτυξη των νησιωτικών περιοχών της χώρας και την ανάγκη ουσιαστικής στήριξης των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται σε αυτές, επιθυμεί να σας θέσει υπόψη ένα κρίσιμο ζήτημα που έχει προκύψει στο πλαίσιο των νέων επιδοτούμενων αναπτυξιακών προγραμμάτων για τις νησιωτικές επιχειρήσεις.

Το ζήτημα αυτό αναδείχθηκε πρωτίστως από την Επιτροπή Μικρονησιωτικότητας του Επιμελητηρίου Δωδεκανήσου, με την ενεργό συμμετοχή των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου που προέρχονται από το νησί της Πάτμου. Η πρωτοβουλία αυτή υπήρξε καταλυτική για την ευρύτερη κινητοποίηση γύρω από το θέμα.

Συγκεκριμένα, η πρόβλεψη πληθυσμιακού ορίου 3.100 κατοίκων για την επιλεξιμότητα νησιών στα εν λόγω προγράμματα αποκλείει νησιά τα οποία, παρά το γεγονός ότι υπερβαίνουν ελάχιστα το εν λόγω όριο, αντιμετωπίζουν εντονότατα τα προβλήματα και τις ιδιαιτερότητες της νησιωτικότητας. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η Πάτμος, η οποία σύμφωνα με την Απογραφή 2021 αριθμεί 3.283 μόνιμους κατοίκους.

Συγκεκριμένα και σε ό,τι αφορά στην Πρόσκληση υποβολής αιτήσεων χρηματοδότησης στη Δράση «Ενίσχυση Υφιστάμενων Πολύ Μικρών και Μικρών Επιχειρήσεων στις νησιωτικές περιοχές του Προγράμματος ΔΑΜ 2021-2027 («επιχειρώ Πράσινα»), η οποία απευθύνεται σε υφιστάμενες επιχειρήσεις σε νησιά με πληθυσμό έως 3.100 κατοίκους, εμφανίζεται ως επιλέξιμη περιοχή η νήσος  Αρκιοί, αλλά απουσιάζει τόσο η Πάτμος όσο και τα Λέβιθα (της νήσου Λέρου).

Αντιλαμβανόμαστε ότι η πληθυσμιακή τιμή του Δήμου Πάτμου δεν διαφοροποιείται ουσιαστικά από τους μικρότερους οικισμούς που υπάγονται διοικητικά στον Δήμο (όπως οι Αρκιοί και το Μαράθι), των οποίων ο συνολικός πληθυσμός είναι εξαιρετικά περιορισμένος. Ωστόσο είναι αυτός ο τελικός αριθμός που αποκλείει το νησί της Πάτμου από το επιδοτούμενο αναπτυξιακό πρόγραμμα.

Σε σχετική του παρέμβαση, ο Δήμος Πάτμου εξέδωσε ομόφωνο ψήφισμα στις 14 Απριλίου 2025, τονίζοντας πως το νησί φέρει ακέραια όλα τα χαρακτηριστικά της νησιωτικότητας, όπως η περιορισμένη συγκοινωνιακή διασύνδεση, η υποστελέχωση βασικών δημόσιων υπηρεσιών, η έντονη εποχικότητα στην οικονομική δραστηριότητα και οι αυξημένες ανάγκες στήριξης της επιχειρηματικότητας, ιδιαίτερα εκτός της τουριστικής περιόδου.

Το πρόβλημα δεν αφορά μόνο την Πάτμο, αλλά και άλλα νησιά με πληθυσμούς μεταξύ 3.100 και 4.000 κατοίκων, όπως φαίνεται από τα επίσημα στοιχεία της Απογραφής 2021:

Σπέτσες: 3.923 κάτοικοι

Κύθηρα: 3.972 κάτοικοι

Πόρος: 3.650 κάτοικοι

Πάτμος: 3.283 κάτοικοι

Η ένταξη των παραπάνω νησιών στο καθεστώς επιλεξιμότητας δεν αναμένεται να επιβαρύνει ουσιωδώς τους συνολικούς προϋπολογισμούς των προγραμμάτων, δεδομένου ότι πρόκειται για ελάχιστες περιπτώσεις, πλην όμως θα αποκαταστήσει μία σημαντική αδικία και θα ενισχύσει την κοινωνική και οικονομική συνοχή των περιοχών αυτών.

Κύριοι Υπουργοί, κ. Γενικέ

Κατόπιν όλων των ανωτέρω, το Επιμελητήριο Δωδεκανήσου προτείνει την αναθεώρηση του πληθυσμιακού ορίου επιλεξιμότητας από 3.100 σε 4.000 μόνιμους κατοίκους, ώστε να ενταχθεί η Πάτμος και τα λοιπά τρία νησιά με αντίστοιχες ανάγκες και προκλήσεις, εξασφαλίζοντας δίκαιη μεταχείριση και βιώσιμη ανάπτυξη των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται σε αυτά.

Με εκτίμηση

Γιάννης Πάππου,

Πρόεδρος Επιμελητηρίου Δωδεκανήσου